THE SEVEN PRINCIPLES FOR MAKING MARRIAGE WORK
John M. Gottman, Ph.D., and Nan Silver
Copyright © 1999 by John Gottman, Ph.D., and Nan Silver
Vietnamese Translation Copyright © 2011 by TGM Books
All Rights Reserved.
7 BÍ QUYẾT GIÚP HÔN NHÂN HẠNH PHÚC
Dịch giả: Trần Đăng Khoa – Bùi H. Thanh Dung
TGM Books giữ bản quyền xuất bản và phát hành ấn bản tiếng Việt
trên toàn thế giới theo hợp đồng chuyển giao bản quyền với John
M. Gottman, Ph.D., và Nan Silver. Bất cứ sự sao chép nào không
được sự đồng ý của TGM Books và John M. Gottman, Ph.D., và Nan
Silver đều là bất hợp pháp và vi phạm Luật Xuất Bản Việt Nam, Luật
Bản Quyền Quốc Tế và Công Ước Bảo Hộ Bản Quyền Sở Hữu Trí Tuệ
Berne.
TGM BOOKS
www.TGMBooks.vn
Tầng 4, Tòa nhà Mirae Business Center
268 Tô Hiến Thành, Phường 15, Quận 10, TP. Hồ Chí Minh
Tel: (08) 6674 7542 – Fax: (08) 6264 7906
Email: books@tgm.vn
mục lục
LỜI CẢM ƠN
1 Trong Phòng Thí Nghiệm Tình Yêu Tại Seattle:
Sự Thật Về Hôn Nhân Hạnh Phúc
2 Phương Pháp Dự Đoán Ly Hôn
3 Bí Quyết 1: Vẽ Bản Đồ Tình Yêu
4 Bí Quyết 2: Nuôi Dưỡng Sự Cảm Mến Và
Ngưỡng Mộ Dành Cho Nhau
5 Bí Quyết 3: Hướng Về Nhau Thay Vì
Quay Lưng Lại Với Nhau
6 Bí Quyết 4: Hãy Để Người Bạn Đời Ảnh Hưởng Bạn
7 Hai Dạng Mâu Thuẫn Trong Hôn Nhân
8 Bí Quyết 5: Giải Quyết Những Vấn Đề
Có Thể Giải Quyết
9 Đối Mặt Với Những Vấn Đề Thông Thường
Có Thể Giải Quyết
10 Bí Quyết 6: Thoát Khỏi Tình Trạng Bế Tắc
11 Bí Quyết 7: Sẻ Chia Cuộc Sống
LỜI KẾT
VỀ TÁC GIẢ
1
5
37
65
85
109
137
175
211
253
291
323
347
355
Trong phòng
thí nghiệm tình yêu
tại Seattle:
sự thật về
hôn nhân hạnh phúc
1
Dùng mã giảm giá "TGMBooksFriend" để mua sách với giá ưu đãi tại www.VivaBooks.vn
www.TGMBooks.vn
Tiến sĩ John M. Gottman và Nan Silver
7 Bí Quyết Giúp Hôn Nhân Hạnh Phúc
6
Trong phòng
thí nghiệm tình yêu tại Seattle:
sự thật về
hôn nhân hạnh phúc
1
M
ột buổi sáng vô cùng quang đãng ở thành phố Seattle,
đôi vợ chồng mới cưới Mark và Janice ngồi vào bàn ăn sáng. Từ
khung cửa kiếng của căn hộ nhìn ra, mặt nước hồ Mont tĩnh lặng
kẻ thành một vệt dài xanh thẳm với rất nhiều người chạy bộ và
những chú ngỗng rảo quanh công viên cạnh bờ hồ. Mark và Janice
vừa ngắm nhìn mọi thứ vừa thưởng thức bánh mì nướng giòn và
cùng nhau đọc báo số ra cuối tuần. Ăn xong, Mark thường ngồi
chơi game đá banh còn Janice nói chuyện qua điện thoại với mẹ
ở St. Louis.
Tất cả đều có vẻ hết sức bình thường trong căn hộ nhỏ này – cho
đến khi bạn để ý thấy có ba chiếc camera quan sát gắn trên tường,
hai chiếc micro thu âm cỡ nhỏ gắn trên cổ áo của Mark và Janice và
bộ cảm ứng Holter đeo quanh ngực họ. Căn hộ với khung cửa sổ
đáng yêu đó không hẳn là nhà riêng của Mark và Janice. Nó chính là
phòng thí nghiệm của Đại Học Washington đặt tại thành phố Seattle,
nơi tôi vùi đầu vào công trình nghiên cứu sâu rộng nhất về hôn nhân
và ly hôn trong suốt 16 năm.
Dùng mã giảm giá "TGMBooksFriend" để mua sách với giá ưu đãi tại www.VivaBooks.vn
www.TGMBooks.vn
Dịch giả: Trần Đăng Khoa - Bùi H. Thanh Dung
1 - Sự Thật Về Hôn Nhân Hạnh Phúc
7
Góp phần vào những nghiên cứu này, Mark và Janice (cũng như 49
cặp vợ chồng được lựa chọn ngẫu nhiên khác) tình nguyện ở qua đêm
tại căn hộ được chúng tôi chuẩn bị sẵn này, nơi chúng tôi thường gọi
bằng cái tên trìu mến: Phòng thí nghiệm Tình yêu. Họ được yêu cầu
sinh hoạt tự nhiên hết sức có thể, đừng bận tâm gì đến việc đội ngũ
nghiên cứu của tôi đang quan sát nhất cử nhất động của họ đằng
sau tấm gương một chiều đặt trong nhà bếp, kể cả mớ camera ghi lại
từng lời nói, nét mặt và những thiết bị cảm biến ghi nhận mọi ngôn
ngữ cơ thể, sự căng cứng hoặc thả lỏng các cơ bắp và đo nhịp tim
nhanh hay chậm. (Để đảm bảo tính riêng tư tối thiểu, chúng tôi chỉ
thực hiện quan sát các cặp đôi từ 9 giờ sáng đến 9 giờ tối và không
bao giờ sử dụng máy đo đạc khi họ vào nhà tắm.) Căn hộ được trang
bị một chiếc ghế bành có thể kéo ra thành giường ngủ, nhà bếp, điện
thoại bàn, ti-vi và máy nghe đĩa CD. Các cặp vợ chồng được yêu cầu
mang đến căn hộ thức ăn, những tờ báo yêu thích, máy tính xách tay,
đồ thêu tay, tạ tay, thậm chí thú nuôi – bất cứ thứ gì họ cần để đảm
bảo một trải nghiệm cuối tuần bình thường như bao cuối tuần khác.
Mục đích của tôi không gì khác hơn là khám phá sự thật về hôn nhân
– để một ngày nào đó tìm ra câu trả lời cho nỗi băn khoăn trong lòng
mọi người bấy lâu nay: Tại sao nhiều lúc hôn nhân lại khó khăn đến
vậy? Tại sao một số người lại tận hưởng mối quan hệ bền vững và
hòa hợp trong khi nhiều đôi lứa chẳng khác nào quả bom nổ chậm?
Và làm thế nào để tránh cho mối quan hệ của mình ngày một tồi tệ
đi – hoặc cứu vãn một cuộc hôn nhân đang ngấp nghé bờ vực thẳm?
Dự Báo Ly Hôn Chính Xác Đến 91%
Sau nhiều năm nghiên cứu, cuối cùng tôi cũng tìm ra câu trả lời. Thật
ra, giờ đây tôi có khả năng dự báo một cặp vợ chồng sẽ sống bên
nhau hạnh phúc trọn đời hay đường ai nấy đi. Tôi có thể kết luận
điều đó sau khi quan sát và lắng nghe họ trao đổi với nhau tại Phòng
thí nghiệm Tình yêu chỉ trong 5 phút ít ỏi! Tỷ lệ chính xác mà tôi đạt
Dùng mã giảm giá "TGMBooksFriend" để mua sách với giá ưu đãi tại www.VivaBooks.vn
www.TGMBooks.vn
Tiến sĩ John M. Gottman và Nan Silver
7 Bí Quyết Giúp Hôn Nhân Hạnh Phúc
8
được trong quá trình dự đoán này là trung bình 91% trong tất cả các
trường hợp nghiên cứu. Nói cách khác, 91% trường hợp tôi từng dự
đoán về kết cục hôn nhân, hoặc thành công hoặc thất bại, thì về sau
thời gian đã chứng minh rằng tôi đúng. Những dự đoán đưa ra không
dựa trên trực giác cá nhân hay quan điểm của tôi về cái cách mà hôn
nhân “nên” diễn ra, mà dựa trên các dữ kiện tôi thu thập được trong
suốt nhiều năm nghiên cứu.
Có thể ban đầu bạn cho rằng kết quả nghiên cứu của tôi cũng chỉ
là một trong hằng hà sa số lý thuyết mới tìm ra mỗi ngày. Dĩ nhiên
nhiều người có thể cười nhạo khi một ai đó dám tuyên bố rằng họ
có thể dự đoán được tuổi thọ hôn nhân của bạn và chỉ cho bạn cách
cứu vãn hoặc phòng ngừa chuyện ly hôn. Có rất nhiều người tự cho
mình là chuyên gia về hạnh phúc gia đình – và tất cả đều sẵn lòng
chia sẻ với bạn ý kiến của riêng họ nhằm mang lại cuộc sống lứa đôi
hoàn hảo hơn.
Nhưng từ khóa ở đây là “ý kiến”. Trước khi tôi tìm ra kết quả nghiên
cứu đột phá này, tất cả các đôi lứa đang gặp vấn đề đều chỉ biết làm
theo các“ý kiến”. Chưa kể chỉ có vài nhà tư vấn hôn nhân thật sự
có bằng cấp, có tài và được đào tạo bài bản. Thường thì cách mà
các nhà liệu pháp sử dụng để giúp đỡ các cặp vợ chồng đều dựa
trên kiến thức và kinh nghiệm cá nhân họ, trực giác, hoàn cảnh gia
đình, thậm chí cả yếu tố tôn giáo. Nhưng có một thứ mà không ai
có - bằng chứng khoa học vững chắc. Bởi trước nay, chưa hề có một
dữ kiện khoa học nào được xem xét kỹ lưỡng về lý do tại sao một số
cuộc hôn nhân lại thành công, trong khi số khác lại tan vỡ.
Và trong tất cả những điều tốt đẹp mà khả năng dự đoán ly hôn
mang lại cho tôi, điều đáng mừng nhất trong suốt quá trình nghiên
cứu của tôi chính là Bảy Bí Quyết giúp ngăn chặn kết cục đau buồn
cho những lứa đôi.
Dùng mã giảm giá "TGMBooksFriend" để mua sách với giá ưu đãi tại www.VivaBooks.vn
www.TGMBooks.vn
Dịch giả: Trần Đăng Khoa - Bùi H. Thanh Dung
1 - Sự Thật Về Hôn Nhân Hạnh Phúc
9
Những Cuộc Hôn Nhân
Thông Minh Cảm Xúc
Các yếu tố duy trì hạnh phúc hôn nhân đơn giản đến bất ngờ. Các
cặp vợ chồng hạnh phúc không hề thông minh hơn, giàu có hơn, hay
giỏi nắm bắt tâm lý hơn các cặp đôi khác. Nhưng trong cuộc sống
hàng ngày, họ có khả năng tránh để cho các suy nghĩ, cảm xúc tiêu
cực về người bạn đời (mà cặp đôi nào cũng có) lấn át những điều tích
cực. Họ sở hữu thứ mà tôi gọi là cuộc hôn nhân thông minh cảm xúc.
Tôi có thể dự đoán một cặp vợ chồng sẽ đi đến ly hôn
hay không sau khi quan sát và lắng nghe họ trao đổi với nhau
chỉ trong 5 phút.
Ngày nay, trí tuệ cảm xúc đã được khắp nơi công nhận là công cụ
dự đoán quan trọng nhất để biết một đứa trẻ có thành công trong
tương lai hay không. Một đứa bé càng hiểu rõ cảm xúc của mình và
dễ dàng hòa hợp với người khác bao nhiêu thì tương lai của nó càng
rạng rỡ bấy nhiêu, bất kể chỉ số thông minh của nó cao hay thấp.
Mối quan hệ vợ chồng cũng tương tự. Một đôi có chỉ số trí tuệ cảm
xúc càng cao – nghĩa là họ biết thông cảm, đề cao và tôn trọng bạn
đời cũng như hôn nhân của chính mình hơn – thì nhiều khả năng họ
sẽ sống hạnh phúc mãi mãi với nhau hơn. Cũng giống như việc cha
mẹ hướng dẫn con trẻ về trí tuệ cảm xúc, các cặp vợ chồng hoàn
toàn có thể rèn luyện kỹ năng này. Chỉ đơn giản thế thôi nhưng nó
có thể giữ cho những người vợ và người chồng không rơi vào thảm
kịch ly hôn.
Dùng mã giảm giá "TGMBooksFriend" để mua sách với giá ưu đãi tại www.VivaBooks.vn
www.TGMBooks.vn
Tiến sĩ John M. Gottman và Nan Silver
7 Bí Quyết Giúp Hôn Nhân Hạnh Phúc
10
Tại Sao Phải Gìn Giữ Hôn Nhân?
Nói đến ly hôn, bạn nên biết rằng con số thống kê vẫn cao kinh
khủng. Xác suất cuộc hôn nhân đầu tiên kết thúc bằng ly hôn trong
giai đoạn 40 năm là 67%. Phân nửa số trường hợp, ly hôn xảy ra
trong vòng bảy năm đầu chung sống.
Một số nghiên cứu cho thấy tỉ lệ ly hôn trong lần kết hôn thứ hai vẫn
cao hơn 10% so với lần đầu. Tỷ lệ ly hôn vẫn giữ ở mức cao đó gióng
lên hồi chuông cảnh báo cho tất cả các cặp vợ chồng – kể cả các
cặp đang chung sống hạnh phúc – rằng họ cần phải nỗ lực nhiều hơn
nữa đễ giữ cho cuộc hôn nhân của mình luôn nồng thắm.
Một trong những lý do đáng buồn nhất khi hôn nhân tan vỡ chính là
không ai trong số hai vợ chồng nhận ra giá trị thật sự của hôn nhân
cho đến khi mọi thứ đã quá muộn. Chỉ đến khi thủ tục xong xuôi, tài
sản chia đôi và ai về nhà nấy, những người vợ/chồng cũ mới nhận ra
mình đã mất những gì khi từ bỏ nhau. Thường thì những người trong
cuộc mặc định xem cuộc hôn nhân hạnh phúc của mình là điều hiểu
nhiên,thay vì nuôi dưỡng và trân trọng nó vì nó đáng được như thế,
và rất cần được như thế. Một số người cho rằng việc ly hôn hay quên
đi một cuộc hôn nhân không hạnh phúc chẳng có gì là khó – thậm
chí họ còn cho rằng làm thế mới hợp thời. Nhưng giờ đây, có rất
nhiều tài liệu chứng minh việc ly hôn gây tổn thương nghiêm trọng
cho tất cả các bên liên quan.
May thay chúng ta có các công trình của các nhà nghiên cứu như
Lois Verbrugge và James House, cả hai đều đến từ Đại học Michigan,
nhờ vậy giờ đây chúng ta biết rằng một cuộc hôn nhân bất hạnh có
thể gia tăng khả năng nhiễm bệnh của bạn lên gần 35%, thậm chí
khiến bạn tổn hao trung bình 4 năm tuổi thọ. Ngược lại: những người
hạnh phúc trong hôn nhân sống lâu hơn, khỏe mạnh hơn những ai
ly hôn hoặc những ai buồn phiền vì cuộc hôn nhân không như mong
Dùng mã giảm giá "TGMBooksFriend" để mua sách với giá ưu đãi tại www.VivaBooks.vn
www.TGMBooks.vn
Dịch giả: Trần Đăng Khoa - Bùi H. Thanh Dung
1 - Sự Thật Về Hôn Nhân Hạnh Phúc
11
đợi. Các nhà khoa học biết rõ về sự khác biệt nói trên, nhưng họ vẫn
chưa lý giải được hiện tượng này một cách chắc chắn.
Câu trả lời một phần có thể là vì những người bất hạnh trong hôn
nhân phải hứng chịu những xáo trộn tâm sinh lý nặng nề và thâm
căn cố đế – nói cách khác, họ phải gánh chịu các căng thẳng về
mặt tinh thần lẫn thể xác. Nó khiến người ta thấy nặng nề hơn,
đầu óc muộn phiền hơn, thể hiện qua một số dấu hiệu bất thường
trong cơ thể như tăng huyết áp và đau tim, cộng thêm một số
chứng bệnh tâm lý như căng thẳng, suy nhược, tự vẫn, hành vi bạo
lực, rối loạn tâm thần, giết người và hành hạ người khác.
Chẳng có gì ngạc nhiên khi các lứa đôi hạnh phúc vướng vào những
chứng bệnh trên với tỷ lệ thấp hơn rất nhiều. Họ cũng có xu hướng
biết giữ gìn sức khỏe hơn. Giải thích cho điều này, các nhà nghiên
cứu đưa ra giả thiết là cặp vợ chồng gắn bó thường nhắc nhau đi
khám sức khỏe định kỳ, uống thuốc khi cần, ăn uống điều độ, v.v…
Những người có hôn nhân hạnh phúc sống lâu hơn
những ai không được may mắn trong hôn nhân khoảng 4 năm.
Mới đây, đội ngũ nghiên cứu của tôi đã khám phá một số bằng chứng
sơ bộ đầy thú vị rằng một cuộc hôn nhân hạnh phúc còn giúp bạn
luôn khỏe mạnh bởi nó nâng cao hệ miễn dịch, vốn là lá chắn của cơ
thể chống lại bệnh tật. Trong gần một thập kỷ qua, các nhà nghiên
cứu đã khẳng định ly hôn làm hoạt động của hệ miễn dịch bị suy yếu.
Theo lý thuyết thì chính khả năng chống chọi kém với các tác nhân
có hại bên ngoài khiến cơ thể dễ dàng mắc các chứng bệnh truyền
nhiễm và ung thư. Giờ đây chúng tôi còn phát hiện những ai hạnh
phúc trong đời sống hôn nhân không chỉ tránh được suy giảm miễn
dịch mà còn tăng cường được sức đề kháng.
Dùng mã giảm giá "TGMBooksFriend" để mua sách với giá ưu đãi tại www.VivaBooks.vn
www.TGMBooks.vn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét