LÝ LUẬN KINH TẾ CHÍNH TRỊ.doc.DOC

lời mở đầu

Quy lut QHSX phi phù hp vi trình phát trin ca LLSX l quy lut
xuyên sut mi quá trình phát trin ca lch s v nó có th c áp dng rng khp
mi lnh vc nh kinh t, chính tr, xã hi. Chính vì vy ây l quy lut quan trng
nht i vi mi s phát trin. Bng vic phân tích lch s ca 3 PTSX trc ch
ngha t bn, chúng ta s chng minh quy lut QHSX phi phù hp vi trình phát
trin ca LLSX nh th no qua ó vn dng vo tình hình thc t Vit Nam hin
nay .
Với tm hiu bit có hn, em cha thể phân tích mt cách trit vn ny.
Rt mong có c nhng óng gúp ý kin quý báu t các thy cô.
Em xin chân thnh cm n !

1
nội dung
I . Lý luận Kinh tế chính trị :
Trc ht, chúng ta cn tìm hiu v LLSX, QHSX, v quy lut QHSX
phù hp vi trình phát trin của LLSX .
1. L c l ng s n xu t ( LLSX ) :
Con ngi mun sng phi có cm n, áo mc, nh , và các ca ci vt cht khác.
Mun có nhng ca ci vt cht ó thì con ngi phi sn xut ra. Vì vy, sn xut
ra ca ci vt cht l iu kin sng còn ca con ngi, l nn tng ca i sng
xã hi. Mun sn xut ra ca ci vt cht thì con ngi phi lao ng. Lao ng l
hot ng có mc ích ca con ngi tác ng vo thiên nhiên, to ra nhng th
thích ng vi nhu cu ca mình. Không có lao ng thì không có i sng con
ngi.
Con ngi cùng vi các công c sn xut nh dao, búa, cy cuc, máy móc tác
ng vo i tng lao ng (nhng cái m lao ng tác ng vo, ci bin nó
thnh vt phm có ích). Công c sn xut v c nh máy, công xng, xe c hp
li thnh t liu lao ng. T liu lao ng v i tng lao ng hp thnh t liu
sn xut .
LLSX bao gm t liu sn xut cùng vi ngi lao ng vi k nng lao ng ca
h trong ó t liu sn xut l nhân t c bn nht.
2. Quan h s n xu t ( QHSX ):
QHSX ch yu l nói ti :
-Hình thc s hu v t liu sn xut.
-a v ca các tp on trong sn xut v quan h ln nhau gia các tp on y.
-Hình thc phân phi sn phm.
Trong h thng quan h sn xut thì hình thc s hu v t liu sn xut óng vai
trò quyt nh.
2
3 . Quy lu t QHSX ph i phù h p v i trình phát tri n c a LLSX:
Ni dung quy lut có th phát biu nh sau:
LLSX v QHSX l hai mt cu thnh ca mi PTSX. Chúng có quan h bin
chng vi nhau. Nhân t quyt nh thuc v LLSX. QHSX đó phi phù hp vi
trình ca LLSX xã hi. ng thi QHSX, l hình thc xã hi ca quá trình sn
xut, có kh nng tác ng tr li i vi LLSX hin có.
Theo Ph.ng ghen thì Ti mt giai on phát trin no đó, các LLSX vt cht
ca xã hi s mâu thun vi nhng QHSX hin có ( C. Mác v Ph.ng ghen tp
13, trang 607, năm 1993 )
II - Ba PTSX tr ớc chủ nghĩa t bản :
1. Sự phát triển lực l ợng sản xuất trong PTSX công xã nguyên thu và vai trò
đối với sự ra đời của chế độ nô lệ:
a. L c l ng s n xu t ( LLSX ) :
* T li u s n xu t ( TLSX ) :
- T nhng hòn á v cây gy có sn trong thiên nhiên, con ngi nguyên thu dn
dn ã bit ch to ra công c bng á.
- Ngi nguyên thu ã phát hin ra la v bit c cách dùng la. Nh có la,
ngi nguyên thu tách hn khi th gii ng vt .
-Trong khi dùng la, con ngi ã bit cách nung gm dn n ch to các công
c bng t sét nung .
- Loi ngi bit nu qung, trc l ng ri n st.
Cụng c bng kim khí đã nâng cao đợc nng sut lao ng, a LLSX pứat trin ti
mt giai on mi.
- Trng trt các th cây nông nghip dn n ngh nông nguyên thu xut hin.
- Sn bn phát trin nên cn thit phi có mt lng thú nuôi n nh cung cp
ngun tht cho con ngi dn n ngnh chn nuôi nguyên thu ra i.
* Ng i lao ng :
- Có by ngi nguyên thu dn n xã hi loi ngi ra i.
3
- Lao ng l c im ni bt ca xã hi loi ngi. Nó lm cho xã hi loi ngi
khác hn vi by vn.
b. Quan h s n xu t ( QHSX ) :
- Ch s hu công xã v t liu sn xut.
- Không có giai cp v bóc lt.
- Công xã th tc: l mt tp on ngi cùng dòng máu, cùng hng chung
trong mt nn kinh t ly ch công hu v TLSX lm c s .
- Phân phi sn phm bình quân.
2. Sự phát triển lực l ợng sản xuất trong PTSX chi m h u nô
l và vai trò đối với sự ra đời của chế độ phong kiến:
a. L c l ng s n xu t ( LLSX ):
* Ng i lao ng : nô l .
* Các cu c phân công lao ng xã h i l n :
- Ngh chn nuôi tách khi ngh nông.
- Th công nghip tr thnh mt ngnh c lp.
- Giai cp thng nhân xut hin.
* T li u s n xu t :
- Bit luyn st v ch to công c bng st.
- Bánh xe ra i dn n vn chuyn hng hoá n c nhng ni xa xôi.
- K thut xây dng phát trin rt nhanh cng vi lc lng nô l ông o
do ã to c các công trình thu li dn n din tích trng trt tng lên hng
chc ln.
- Vi công c mi dn n ch to c nhng con tu ln i di ngy trên
bin dn n ngnh hng hi ra i v phát trin trong thi gian ny dn n thng
mi, th trng quc t xut hin.
- Ch vit ra i dn n hng lot nhng ngnh khoa hc ó ra i .
b. Quan h s n xu t :
4
- Xut hin ch ngi bóc lt ngi. Xã hi phân thnh 2 giai cp: giai
cp bóc lt v giai cp b bóc lt.
- Xut hin ch s hu t nhân v t liu sn xut .
- Sn xut c tin hnh trên quy mô ln: nô l tp trung thnh nhng n
v ln nh các in trang, xng th công v b n áp, bóc lt mt cách dã man.
- Nô l không có quyn gì c.
- Ton b sn phm do nô l to ra u thuc v ch nô. Chúng ch cho nô l
mt s rt ít t liu sinh hot va sng lm vic cho chúng
- Xut hin Nh nc ca ch nô nhm áp bc nô l v qun chúng nhân dân,
bo v li ích ca giai cp thng tr l giai cp ch nô.
3. Sự phát triển lực l ợng sản xuất trong PTSX phong ki n và vai trò của sự
phát triển đối với sự ra đời của chủ nghĩa t bản:
a. L c l ng s n xu t :
* Ng i lao ng : nông nô.
* T li u s n xu t :
- Vic ci tin cách nu gang v ch bin st dn ti ch ci tin hn na các
công c lao ng.
- Dùng sc gió v nc trong sn xut dn n ci xay gió ra i .
- Dùng súc vt cy, kéo trong nông nghip v sinh hot ( nga ) .
- Nông nghip: K thut canh tác c ci tin hn na do ó xut hin ch
thâm canh, hu canh. Hình thnh nhng vùng chuyên canh.
- Thi k ny ó phát minh ra máy in dn n ngh in ra i.
- Phát minh ra khung ci dn n ngh dt ra i.
- ng h ó c phát minh.
- Thuc n ó c phát minh.
b. Quan h s n xu t :
- Ch chim hu phong kin v rung t: bn chúa phong kin nm ton b
rung t, tc l nhng t liu sn xut ch yu.
5
- Phân phi sn phm: din bin qua 3 giai on
+ a tô lao dch .
+ a tô hin vt .
+ a tô tin t .
- Xã hi phong kin chia lm 2 giai cp ln: a ch phong kin v nông nô.Giai cp
a ch phong kin có quyn s hu không y i vi nông nô.
III - Một số dẫn chứng thực tế ở Việt Nam về vai trò của LLSX đối
với sự biến đổi của QHSX:
1 .Ch ng minh :
Chúng ta có th gii thích nh sau: LLSX nng ng, phát trin liên tc, t thp
lên cao. QHSX phát trin tng bc, nhy cóc, tin vt. Do ó, giai on u ca
mi PTSX, QHSX phù hp vi tính cht v trình phát trin ca LLSX dn n sn
xut phát trin. Nhng cng v sau, do LLSX phát trin liên tc, QHSX tin không
kp nên kìm hãm sn xut. Mun cho sn xut phát trin, QHSX phi tin vt to
s phù hp mi dn n hình thnh mt PTSX mi. Chúng ta có th thy iu ó
qua lch s ba PTSX trc ch ngha t bn. u tiên l PTSX công xã nguyên thu.
Trong PTSX ny, chúng ta thy rng khi xã hi loi ngi mi ra i, LLSX phát
trin t nhng cnh cây, hòn á có sn trong thiên nhiên ri n nhng công c bng
á. Còn v QHSX, các sn phm sn xut ra u c dùng chung v phân phi bình
quân, xã hi không có giai cp v bóc lt. V khi LLSX phát trin n giai on l
ngi lao ng bit luyn st v ch to công c bng st, l giai on phát trin cao
nht ca LLSX công xã nguyên thu, v cng l im xut phát ca mt ch mi,
cao hn, ó l ch chim hu nô l. Vy l QHSX công xã nguyên thu dn dn
tan rã vì nó không còn phù hp vi trình phát trin mi ca LLSX do ó QHSX
mi phi ra i. Trong ch chim hu nô l, chin tranh xy ra liên miên v
ngun b sung nhân công r mt tr nên cn kit. Tình hình trên dn n: rung t
b b hoang, ngh th công suy ồi, thng nghip ình n. iu ó chng t rng
QHSX chim hu nô l ó tr nên li thi, kìm hãm s phát trin hơn na ca
6
LLSX. Lch s òi hi phi có mt QHSX mi có th ci thin c LLSX c bn
ca xã hi l qun chúng lao ng, ó l QHSX phong kin. Di ch ny,
QHSX phát trin n mt giai on nht nh ó tr nên li thi v kìm hãm s phát
trin ca LLSX dn n s ra i ca mt PTSX mi tin b hn, ó l ch ngha t
bn.
2.D n ch ng th c t Vi t Nam
a. Kinh t Vi t Nam tr c th i k i m i ( 1986 ) : LLSX lc hu.
Nn kinh t trong tình trng kém phát trin, sn xut nh l ph bin v nng
tính t cp t túc, nng sut lao ng xã hi rt thp, c cu kinh t vn mang c
trng ca mt nc nông nghip lc hu, mt cân i v nhiu mt, c ch qun lý
tp trung quan liêu bao cp li nhiu hu qu tiêu cc.
Trong thi k xây dng t nc theo nh hng xã hi ch ngha, do nóng vi
ch quan tin hnh quc hu hoá, thiu tính toán cân nhc dn n tình trng vô ch
hoá. Trên thc t ó hình thnh h thng QHSX n nht l ch công hu.
Sai lm trên v c bn ó kìm hãm LLSX. Cuc ci cách kinh t vì th b y lùi.
iu ó ã vi phm quy lut QHSX phi phù hp vi trình phát trin ca LLSX
th hin s giáo iu, dp khuân, thiu sáng to khi vn dng ch ngha Mác
Lênin.
b. Kinh t Vi t Nam sau th i k i m i :
Chuyn t nn kinh t t cung t cp sang nn kinh t hng hoá vn ng theo c
ch th trng theo nh hng XHCN có s qun lý ca Nh nc.
- Giai on t 1986 n 1990 :
i mi t duy lý lun trc ht l i mi t duy kinh t. Chúng ta ó xác nh
c nhng mc tiêu c th v kinh t - xã hi, xây dng v hon thin thêm mt
bc quy lut QHSX phi phù hp vi trình phát trin ca LLSX. Tuy nhiên các
chính sách mi v kinh t cha th i ngay vo cuc sng vì còn có nhiu lc cn:
vn còn cách qun lý c, trệ tr, chm thích nghi.
7
- Sau nm 1989 :
Các bin pháp i mi nh áp dng chính sách lãi sut, xoá b ch tem
phiu,loi b mt s khon chi bao cp, m rng quan h th trng ó thc s i
vo cuc sng v to s chuyn bin rõ rt dn n QHSX lc hu kìm hãm s phát
trin ca LLSX .
- Giai on t 1991 n nay :
QHSX có s chuyn bin vt bc phù hp vi LLSX ó phát trin.
8
Kết luận
Không mt PTSX no có th tn ti lâu di. S chuyn sang mt PTSX mi tin b
hn l mt tt yu lch s, khi ó xã hi ca PTSX sau luôn tin b hn PTSX u.
Quy lut QHSX phi phù hp vi trình phát trin ca LLSX luôn luôn ông qua
lch s 3 PTSX trc ch ngha t bn v ã c chng minh nh trên. V nó cng
gi c tính úng n trong giai on hin nay.
9
Mục lục

Lời m u 1
Nội dung
I . Lý lun Kinh t chính tr 2
1. LLSX 2
2. QHSX 2
3. Quy lut QHSX phi phù hp vi trình phát trin ca LLSX 3
II . Ba PTSX trc ch ngha t bn 3
1. Sự phát triển lực lợng sản xuất trong PTSX công xã nguyên thu và vai
trò đối với sự ra đời của chế độ nô lệ 3
2. Sự phát triển lực lợng sản xuất trong PTSX chim hu nô l và vai trò
đối với sự ra đời của chế độ phong kiến 4
3. Sự phát triển lực lợng sản xuất trong PTSX phong kin và vai trò của
sự phát triển đối với sự ra đời của chủ nghĩa t bản 5
III . Một số dẫn chứng thc t ở Việt Nam về vai trò của LLSX đối với sự
biến đổi của QHSX 6
1. Chng minh 6
2. Dn chng thc t Vit Nam 7
Kt lun 9
10

Xem chi tiết: LÝ LUẬN KINH TẾ CHÍNH TRỊ.doc.DOC