Vượt qua các rào cản kỹ thuật để thúc đẩy xuất khẩu nông sản sang liên minh châu âu

IV
DANHăMCăBIUă
Tênăbiuăđ Niădung
Biuăđă2.1
Kim ngch xut khu tht và các sn phm t
tht ca Vit Nam vào th trng Châu Ểu và Th gii
giai đon 2007 ậ 2009





V
DANHăMCăHPăNIăDUNG
Tên hp Niădungătrang
Hpă1.1
18
Hpă2.1
45
Hpă3.1
52
Hpă3.2
65



VI
MCăLC

LIăMăU . 1
CHNGă 1:ă TNGă QUANă CHUNGă Vă ă RẨOă CNă Kă THUTă TIă THă
TRNGăLIểNăMINHăCHỂUăỂUă(EUROPEANăUNIONăậ EU) . 7
IăVIăMTăHẨNGăNỌNGăSN . 7
1.ăCácăkháiănimăcăbnăvărƠoăcnăkăthută: . 7
1.1. Gii thiu v rào cn k thut ti th trng EU: . 7
1.1.1. Các quan đim v rào cn k thut ti th trng EU: 7
1.1.2. Mc đích chung ca vic thit lp rào cn k thut ti th trng EU: 9
1.1.3. Xu hng rào cn k thut trong nhng nm gn đây: 11
1.2. Gii thiu v các mt hàng nông sn ch yu: 12
1.2.1. Khái nim: 12
1.2.2. c đim xut khu ca mt hàng nông sn: 14
2.ăNhngărƠoăcnăkăthutăđiăviămtăhƠngănôngăsnătiăthătrngăEU: 15
2.1. Nhng rào cn k thut chung đi vi mt hàng nông sn ti th trng EU: . 16
2.2. Nhng rào cn k thut riêng ca mt s quc gia trong Liên minh châu Ểu đi
vi mt hàng nông sn: 20
3.ăTácăđngăcaărƠoăcnăkăthutăcaăthătrngăEUăđiăviăvicăxutăkhuănôngă
snăcaăcácăncăđangăphátătrinăvƠoăthătrngănƠy: . 20
3.1. Mt s nguyên tc tác đng c bn ca h thng rào cn k thut: 20
3.2. Tác đng ti giá hàng nông sn nhp khu vào th trng EU: . 21
3.3. Tác đng ti nhóm hàng nông sn nhp khu vào th trng EU: . 22
3.4. Tác đng ti c cu mt hàng nông sn nhp khu vào th trng EU: 22
4.ăKinhănghimăđiăphóăhƠngărƠoăkăthutătiăEUăđiăviămtăhƠngănôngăsnăcaă
mtăsănc đangăphátătrin:. 23
4.1. Trung Quc: . 23
4.2. Thái Lan: 25
4.3. Bài hc kinh nghim rút ra cho Vit Nam. 31



VII
CHNGă 2:ă THCă TRNGă Vă Să NHă HNGă CAă RẨOă CNă Kă
THUTăTIăTHăTRNGă EUă TIăVICăXUTăKHUăNỌNGă SNăCAă
VITăNAM 33
1.ăTìnhăhìnhăxutăkhuămtăhƠngănôngăsnăsangă thătrngăEUăcaăcácădoanhă
nghipăVităNam: 33
1.1. Các sn phm nông nghip c bn: 33
1.2. Các sn phm phái sinh: . 36
1.3. Các sn phm đc ch bin t sn phm nông nghip: 37
2.ăCácăchínhăsáchăvtărƠoăcnăkăthut,ăthúcăđyăxutăkhuăsangăthătrngăEUă
caăcácădoanhănghipănôngăsnăVităNam: 39
2.1. Các chính sách t Chính ph: . 39
2.1.1. Các chính sách tài chính – tín dng h tr, đy mnh hot đng xut khu hàng
nông sn: . 39
2.1.2. Gii pháp v công tác tip th, thâm nhp th trng. . 40
2.1.3. Hoàn thin h thng pháp lý . 42
2.1.4. Tng cng công tác qun lý cht lng: 43
2.1.5. u t các công tác nghiên cu các ging cây trng hiu qu. . 44
2.1.6. ào to phát trin ngun lc: . 45
2.2. Các chính sách t Doanh nghip: . 45
2.2.1. u t xây dng thng hiu: 45
2.2.2. u t trang thit b ch bin và kim đnh cht lng theo tiêu chun EU và
quc t . .47
2.2.3. Áp dng h thng tiêu chun cht lng đáp ng yêu cu xut khu: 47
2.2.4. Xây dng h thng nhân s: 48
CHNGă3:ăGIIăPHÁPăTNGăCNGăKHăNNGăNGăPHịăVIăRẨOă
CNăKăTHUTăDẨNHăCHOăCÁCăDOANHăNGHIPăXUTăKHUăNỌNGă
SNăVITăNAMăTIăTHăTRNGăEU. . 50
1.ăQuanăđimăvƠăđnhăhngăthitălp: . 50
1.1. Quan đim: . 50
1.2. Mc tiêu: 50



VIII
1.3. nh hng: . 50
2.ăMtăsăkinănghăvƠăgiiăphápănhmătngăcngăkhănngăngăphóăviărƠoăcnă
kăthutădƠnhăchoăcácădoanhănghipăxutăkhuănôngăsnăVităNam: . 52
2.1. i vi chính ph: . 52
2.1.1. Tng cng hn na đàm phán song phng, đa phng vi Liên minh Châu Âu
(EU): 52
2.1.2. H tr và khuyn khích các doanh nghip s dng nhãn mác sinh thái đ đi phó
và vt qua các rào cn môt trng: 53
2.1.3. Nâng cao hiu qu ca h thng đi din thng mi. đy mnh hot đng ca
các tham tán ti Liên minh Châu Âu (EU): 54
2.1.4. Nhanh chóng tham gia các Hip hi đi vi tng mt hàng nông sn c th: 55
2.1.5. Hoàn thin chính sách thu đi vi các máy móc và nguyên liu ngun đ sn
xut và ch bin nông sn: . 56
2.1.6. Nâng cao nhn thc và ph bin thông tin đn các doanh nghip v các rào cn
k thut: 57
2.1.7. u t và phát trin c s h tng, kt hp nâng cao nng lc pháp lý trong
Thng mi quc t ca Vit Nam: . 59
2.1.8. a dng hóa các hính thc đu t, thu hút ngun vn cho hot đng sn xut,
tiêu th nông sn xut khu và s dng vn có hiu qu: . 60
2.2. i vi các doanh nghip xut khu nông sn Vit Nam: . 60
2.2.1. Nhóm gii pháp v t chc xut khu nông sn: . 61
2.2.2. Nhóm gii pháp v tng cng nng lc ca doanh nghip: . 62
2.2.3. Nhóm gii pháp v tng cng s phi hp vi Nhà nc: . 66
KTăLUN . 67
TẨIăLIUăTHAMăKHO 69



1

LIăMăU
1. Tính cp thit caăđ tài:
Nm 2011, hot đng thng mi nông sn ca EU chim t trng ln trong
thng mi nông sn th gii. Do đó, EU là mt trong nhng đi tác quan trng
trong thng mi nông sn gia các nn kinh t trên th gii, đng thi là th trng
m c ca các doanh nghip xut khu nông sn, trong đó không loi tr các
doanh nghip Vit Nam.
Tuy nhiên, EU cng đc bit đn nh mt khu vc áp dng các rào cn k
thut nhiu nht so vi các quc gia và khu vc trên th gii. c bit sau cuc
khng hong tài chính và suy thoái kinh t th gii t cui nm 2007 và cuc khng
hong n công ti châu Âu va qua, EU là khu vc đin hình có xu hng tng
cng áp dng các rào cn thng mi nhm bo h th trng và sn xut trong
nc di nhiu hình thc khác nhau và đm bo công n vic làm cho mt s
lng ngi lao đng1. Thc t cng cho thy, bên cnh nhng rào cn k thut
đc đt ra t trc, bt đu t ngày 01/01/2010, các nhà xut khu nông sn Vit
Nam gp phi nhiu thách thc hn vi hàng lot nhng quy đnh mi mà mt s
đo lut ti các th trng XK chính ca Vit Nam, đc bit là EU đư ban hành nh:
Nhng tiêu chun REACH (quy đnh sn xut không s dng hóa cht đc hi ca
EU), Hip đnh FLEGT ca EU v thm quyn cp phép sau khi kim tra tính hp
pháp ca lô hàng thông qua các bng chng gc, chng ch cht lng EUREP
GAP đi vi mt hàng rau qu ti ầ
Trong khi đó, nông nghip li là mt trong nhng ngành th mnh ca Vit
Nam, đng thi cung cp vic làm cho gn 50% ngi lao đng trên c nc. Tính
đn tháng 11 nm 2011, c nc đư thu v khong 2 t USD t xut khu nông lâm
thy sn, trong đó các mt hàng nông sn chính đt 895 triu USD, tc gn 45%.
Trong kim ngch xut khu nm 2011, tng sn lng nông nghip đư đem v

1 Rào cn k thut ca EU vi xut khu ca Vit nam - http://en.infotv.vn/xuat-nhap-khau/thi-truong-
xnk/50387-rao-can-ky-thuat-cua-eu-voi-xuat-khau-cua-viet-nam




2
doanh thu 13,7 t USD
2
, chim 14,27% tng sn lng xut khu (96 t USD
3
).
Trong khi đó, EU luôn là bn hàng quan trng đi vi mt hàng nông sn Vit Nam,
ch đng th hai sau Hoa K (Nm 2011, tng kim ngch xut khu ca Vit Nam
sang EU đt 16,5 t USD, chim 17,188% tng kim ngch xut khu). Trong Chin
lc phát trin kinh t - xã hi 2011-2020, Th tng Chính Ph cng đư nhn
mnh “ phi ht sc coi trng vai trò có Ủ ngha chin lc lâu dài ca nông nghip
trong vic n đnh xã hi, bo đm an ninh lng thc và ci thin đi sng nông
dân.”
Trên thc t, cht lng hàng nông sn Vit Nam đư và đang ngày càng đc
nâng cao, ch đng ca mt hàng này trên th trng trong và ngoài nc cng dn
có v th hn. Song do tính cht nghiêm ngt, phc tp và gia tng ca các rào cn
k thut ti th trng EU, vic đi phó và vt qua các rào cn k thut đi vi
mt hàng nông sn đang là vn đ không mi m nhng vn ht sc khó khn đi
vi các doanh nghip trong ngành ca Vit Nam.
Trc nhng thc t đó, mc tiêu đy mnh xut khu nông sn ti th
trng Liên minh châu Ểu đòi hi phi có s nhìn nhn toàn din v nhng rào cn
k thut ti th trng này mà mt hàng nông sn Vit Nam có th gp phi trong
quá trình xut khu. Ch trên c s nm rõ các tiêu chun, qui đnh k thut mà th
trng EU dành cho nông sn Vit Nam, ta mi có c s rõ ràng trong đàm phán,
yêu cu đi tác m ca th trng, đng thi xây dng đc h thng các gii pháp
thích hp đ vt đc rào cn, nâng cao hiu qu xut khu. Tng hp các ni dung
trên, nhóm đ tài quyt đnh chn: “Vt qua các rào cỉ k thut đ thúẾ đy xut
khu nông sỉ saỉg Liêỉ miỉh Ếhâu Âu” làm ni dung đ tài nghiên cu.

2. Tng quan tình hình nghiên cu:
Do xác đnh nông nghip là ngành dù đư có b dày phát trin nhng đu ra
ca mt hàng nông sn vn cha đc n đnh, vic sn xut trong nc còn manh

2
Xut khu nông sn c nm 25 t đô la , HN, 30/12/2011 ,
http://www.thesaigontimes.vn/Home/nongsan/tintucthitruong/68814/
3
Nm 2011, kim ngch xut khu ca Vit Nam đt hn 96 t đô la , Cc thông tin đi ngoi , 04/01/2012 ,
http://www.vietnam.vn/c1002n20120104163751671/nam-2011-kim-ngach-xuat-khau-cua-viet-nam-dat-
hon-96-ty-usd.htm



3
mún, ph thuc nhiu vào yu t t nhiên trong khi đó vic xut khu mt hàng này
ngày càng gp nhiu rào cn. Do vy, đư có nhiu nghiên cu ca các nhà khoa hc
nhm đa ra mt s gii pháp ci thin vn đ này và tìm ra hng đi đúng cho xut
khu nông sn Vit Nam ra th trng quc t. C th k đn mt s nghiên cu
nh sau: Nghiên cu khoa hc ca các B, Ngành, các nhà Khoa hc đư nghiên cu
nhng vn đ ln v Rào cn phi thu quan nh ca PGS.TS inh Vn Thành
(2005) trong cun “Nghiên cu các rào cn trong TMQT và đ xut các gii pháp
đi vi Vit Nam.” hay TS. ào Th Thu Giang (H KTQD) vi lun án: “Các bin
pháp vt rào cn phi thu quan trong Thng Mi Quc T nhm đy mnh xut
khu hàng hóa ca Vit Nam.”.
Ngoài ra, còn các nghiên cu đi sâu vào các rào cn phi thu quan đi vi
mt hàng nông sn nh “Các bin pháp phi thu quan đi vi hàng nông sn trong
TMQT” cng ca PGS.TS inh Vn Thành (2005) và “Nông Lâm sn Vit Nam –
Tip cn th trng EU và Hoa K: Thc trng – C hi – Thách thc” ca TS.
Cao Vnh Hi, Hi Tho GAP 22/7/2008.
Cui cùng, trong vic tìm ra gii pháp vt rào cn, thúc đy xut khu hàng
hóa Vit Nam, cng có nhiu nhà khoa hc đa ra nghiên cu ca mình, trong đó,
phi k đn: công trình nghiên cu cp b “Gii pháp đy mnh Xut Khu Hàng
hóa ca Vit Nam sang th trng Châu Âu” ca PGS.TS V Chí Lc, Trng Khoa
Sau i hc, i hc Ngoi Thng, NXB Lý lun Chính tr, 2004.
Tuy nhiên, trong quá trình tìm hiu, nhóm đ tài nhn thy các nghiên cu
trên mi đi nghiên cu chung v các rào cn phi thu quan, cha đi vào mt loi rào
cn c th, hoc cha tp trung vào rào cn đi vi mt hàng nông sn ti mt th
trng c th nh th trng Liên minh châu Ểu, cng nh đa ra nhng gii pháp
thc t và cp thit đ thúc đy xut khu mt hàng này sang th trng EU. Vì lí do
đó, trong đ tài này, nhóm nghiên cu s tp trung phân tích nhng rào cn k thut
mà các doanh nghip xut khu nông sn Vit Nam vào th trng EU có th gp
phi đ t đó giúp các doanh nghip có th nhìn tng quan đn chi tit các rào cn
k thut có th gp phi và có gii pháp vt rào và xut khu thun li.




4
3. Mc tiêu nghiên cu:
 tài s làm rõ các lun c v rào cn k thut trên nhiu phng din, và
đc bit v rào cn k thut ti th trng Liên minh châu Âu t nm 2005 đn nay.
Trên c s phân tích các rào cn k thut th trng EU đi vi mt hàng nông sn
Vit Nam, nhóm đ tài s đi sâu vào phân tích thc trng và hiu qu ca vic đi
phó nhng rào cn k thut đó ca doanh nghip Vit Nam. T đó, các gii pháp
phi hp đng b gia Chính ph và Doanh nghip Vit Nam s đc nhóm nghiên
cu xem xét k lng, và đa ra nhm tng cng nng lc vt rào ca các Doanh
nghip xut khu nông sn Vit Nam, nâng cao hiu qu Xut khu.

4. Phngăphápănghiênăcu:
Do đi tng nghiên cu là các rào cn k thut ca th trng liên minh
châu Ểu, đ tài s da trên h thng lý lun v rào cn k thut ca các t chc
quc t, đc bit là các lý lun và quy đnh trong khuôn kh ca WTO và EU.
 tài cng tng hp và s dng các d liu thông tin th cp trên c s s
liu thng kê ca Vit Nam cng nh ca T chc Thng kê Thng mi hàng hóa
th gii UN COMTRADE v tình hình th trng, lng hàng hóa xut khu; cng
nh d liu th cp ca các nghiên cu cùng ch đ trc đó; t đó đa ra các so
sánh, nhn xét đnh tính và suy lun nhm phân tích tình hình xut khu nông sn
ca Vit Nam vào th trng EU trong bi cnh các rào cn k thut tng nhanh.
Và đ có bin pháp đy mnh xut khu mt hàng nông sn sang th trng
EU đúng đn và phù hp, nu vic phân tích các rào cn k thut là vic nghiên cu
b đng, ph thuc vào s thay đi chính sách ca th trng nhp khu thì vic ch
đng nhìn nhn nhng đim mnh và nhng đim hn ch trong các chính sách t
phía Chính ph và Doanh nghip xut khu nông sn Vit Nam đi phó vi các rào
cn k thut đ tip cân và đy mnh xut khu nông sn sang th trng EU s
đc nhóm đ tài đi sâu nghiên cu.

5. iătng nghiên cu và phm vi nghiên cu:



5
iătng nghiên cu: ch yu là các rào cn k thut ca th trng liên
minh châu Âu có tính cht bo h cho nông nghip mà ch yu tp trung vào nhng
hình thc rào cn k thut đi vi mt hàng nông sn ch lc ca Vit Nam. Trên
c s đó, làm sáng t nhng gii pháp hin ti và kh thi trong tng lai nhm
chinh phc các rào cn đó.
Phm vi nghiên cu: H thng các rào cn k thut rt đa dng và bin đi
trong sut thi gian qua, vì vy, nhóm đ tài ch tp trung nghiên cu các rào cn k
thut đi vi mt hàng nông sn ch lc ca Vit Nam ti th trng EU t nm
2005 đn nay.

6. Kt qu nghiên cu d kin:
Da trên tìm hiu thc t v thc trng vt rào cn k thut ti th trng
EU đ xut khu nông sn Vit Nam, nhóm đ tài mong mun s đt đc mt s
kt qu nghiên cu sau:
-  tài đa ra mt cái nhìn t tng quan đn chi tit v các rào cn k thut
mà các doanh nghip xut khu nông sn Vit Nam có th gp phi khi thc hin
xut khu vào th trng EU; đng thi làm rõ nhng đc đim ni bt, cp nht
nhng thay đi trong rào cn k thut đi vi mt hàng nông sn ti th trng EU.
- Qua nhng khó khn còn tn ti, tr li đc câu hi: thc trng xut
khu nông sn ca Vit Nam vào EU nh th nào trong hoàn cnh rào cn k thut
gia tng và hin nay, Chính ph và các doanh nghip đư làm đc gì đ khc phc
nhng khó khn đó, h tr doanh nghip xut khu nông sn vt rào, tip cn th
trng EU.
- T đó, qua nhng nghiên cu, nhóm đ tài mun tp trung đa ra và xây
dng mt h thng các gii pháp giúp các doanh nghip xut khu nông sn Vit
Nam tng cng kh nng ng phó vi các rào cn k thut.

Xem chi tiết: Vượt qua các rào cản kỹ thuật để thúc đẩy xuất khẩu nông sản sang liên minh châu âu